10. Osasun Jardunaldiak: Osasuna denontzat 2000. urtean
BULARRA EMATEARI UZTEKO KAUSAK AZKEN HAMAR URTEETAN ELGOIBARREN
Egileak: J. PÉREZ DE ARRIBA , S. ETXANIZ , L. URAIN , L. ARANBURU , L. GARITANO , B. VIVES , I. MUJIKA
Elgoibar, Mendaro eta Soraluzeko Lehen Mailako Asistentzia. Osakidetza
Sarrera
SARRERA
Edoskitze naturalaren onurak, bai amarentzakoak baita umearentzakoak ere, ezagunak dira. Hala ere, gure inguruan edoskitzearen tasa baxuak izateak erakusten digu merezi duela ahalegin berriak egitea "biberoiaren kulturatik" irteteko. Lan honen helburua da bularra emateak azken urteetan izan duen eboluzioaren berri izatea eta bularra emateari uztearekin lotutako faktoreak aztertzea.
Metodoak
MATERIALA ETA METODOAK
Diseinua: deskribatzailea.
Populazioa: Elgoibar, Mendaro eta Soraluzen bizi diren eta 1990etik l999ra bitartean jaiotako l250 haurrak. Laginketa aleatorio baten bidez, 340 umeren amei galdesorta egin zitzaien.
Neurketak: Galdesorta hiru ataletan bereizita zegoen, bular ematearen prebalentzia; bularra emateari goiz uztea eragiten duten kausak; eta bularra ematean sortutako zalantzak ezagutzeko.
Emaitzak
EMAITZAK
1. Eboluzioa: 90. urtetik 94ra: Amen %76'0k lehenengo hilabetean bularra ematen zuten, laugarren hilabetean, berriz, %30'2k. 95. urtetik 99ra: Amen %76'4k lehenbiziko hilabetean eta laugarren hilabetean %46'2k.
2. Bularra ematean zalantzak eduki zituzten amen portzentaia %38'8koa da, eta zalantza horien herena argitu gabe geratu zen.
3. Bularra emateari goiz uzteko kausak: esne gutxi izatea (%31'8), lana ('9), umearen negarra (%9'8), pisu gutxi irabaztea (%9'3), amaren gaixotasunak (%7'0), bularretako arazoak (%5'8), deserosotasuna (%5'2), ospitaletik eman gabe ateratzea (%4'0) eta aldez aurretik bularra ez emateko asmoa edukitzea (%2'3).
Ondorioak
ONDORIOAK
1. Edoskitzaroa luzatu egin da, azken bost urteetan, gogoratze-soslairik ez badago.
2. Bularra ematen duten emakume askok zalantzak edukitzen dituzte eta askotan argitu gabe geratzen dira.
3. Bularra emateari goiz uzteko kausa nabarmen batzuk konpon litezke (esne gutxi izatea eta umearen negarra), batez ere bularra emateko teknika hobetuz gero.
Azken Berriak
Karlos Ibarguren eta Miren Altuna: Euskara: ukendua zauriarentzat
Jon Zarate Sesma: «Lehentasuna da babesa ematea beren lana euskaraz egingo duten osasun profesional horiei"
